NOWOCZESNA FIZJOTERAPIA

Dysfunkcje stawowe, kiedy zwiększać zakres ruchomości?

Urządzenia pracujące w oparciu o ciągły ruch bierny tzw. szyny CPM są wykorzystywane podczas pierwszej fazy rehabilitacji mającej miejsce po zabiegach lub urazach stawów kończyn dolnych. Urządzenia te wykonują powtarzalne ruchy stawu w sposób ciągły, w ramach kontrolowanego zakresu ruchomości. Codzienna terapia zwiększa ograniczoną początkowo ruchomość stawu. Terapia gwarantuje bezpieczne ćwiczenia w trakcie całej fazy regeneracji tkanki poprzez zapewnienie biernego ruchu, tym samym redukując ból pooperacyjny i minimalizując powstanie stanu zapalnego.

 

Przeprowadzone w latach 70 XX wieku badania nad eksperymentalną wówczas terapią ciągłym ruchem biernym dostarczyły naukowych podstaw dla współczesnej terapii CPM z zastosowaniem zmotoryzowanych urządzeń fizjoterapeutycznych. Pozytywne wyniki kliniczne osiągnięte dzięki obiecującej metodzie i uznanie z jakim przyjęli je lekarze, fizjoterapeuci i pacjenci zyskały dla tej metody szeroką akceptację. Wiele lat później, postęp technologiczny i kolejne wskazania do stosowania terapii CPM udowadniają, że ciągle odgrywa ona integralną i doniosłą rolę w rekonwalescencji po urazach i zabiegach ortopedycznych. Dla pacjentów jest to cenna i dobrze tolerowana metoda umożliwiająca szybkie przywrócenie funkcjonalności stawów, mobilności i niezależności.

Rezultaty kliniczne uzyskane przez profesora Roberta Saltera w jego pionierskich badaniach przeprowadzonych na królikach z następującymi patologiami:

  • uszkodzenia na pełnej grubości chrząstki;
  • ostre septyczne zapalenie stawu;
  • złamania śródstawowe;
  • częściowe rozdarcie ścięgna.

Króliki z uszkodzeniami na pełnej grubości chrząstki podzielono na 3 grupy terapeutyczne, w których wdrożono jedną z trzech poniższych metod leczniczych natychmiast po zabiegu:

  • opatrunek unieruchamiający;
  • przerywany ruch czynny (w klatce);
  • ciągły ruch bierny.

Wyniki badań ukazały, iż:

  • w grupie z opatrunkiem unieruchamiającym proces leczniczy charakteryzował się tworzeniem tkanki włóknistej i wielu zrostów stawowych;
  • w grupie z ruchem czynnym w klatce typowe w przebiegu leczenia okazało się tworzenie tkanki włóknistej i słabo zróżnicowanej tkanki chrzęstnej;
  • w grupie z CPM odnotowano przebieg leczenia z utworzeniem tkanki chrzęstnej szklistej w połowie przypadków uszkodzeń w ciągu 4 tygodni. Terapia CPM nie uszkadzała prawidłowej tkanki chrzęstnej.

Korzyści płynące ze stosowania szyny CPM w leczeniu schorzeń tkanki chrzęstnej:

  • wzmożone odżywianie i aktywność metaboliczna;
  • szybsze leczenie tkanek w obrębie stawów;
  • regeneracja tkanki chrzęstnej.

Efekty leczenia ścięgien za pomocą szyny CPM:

  • odbudowa powierzchni poślizgowej ścięgna;
  • większa średnia siła zerwania ścięgna;
  • nasilone leczenie poprzez dyfuzję z płynu maziowego;
  • zapobieganie tworzeniu zrostów.

Terapia za pomocą urządzeń CPM:

  • zwiększa mobilność stawu i zakres ruchów;
  • pomaga przeciwdziałać powikłaniom, takim jak sztywność stawu i zrosty;
  • redukuje okres hospitalizacji pooperacyjnej;
  • odbuduje pewność siebie pacjenta, dobre samopoczucie i niezależność.

Jakie są wskazania do terapii za pomocą szyny CPM stawu kolanowego oraz biodrowego:

  • zabieg wymiany stawu kolanowego (endoprotezoplastyka);
  • złamania (np. rzepki, plateau piszczeli, kości udowej);
  • artroliza;
  • zabiegi operacyjne stawu biodrowego;
  • rekonstrukcja ścięgien;
  • zabiegi artroskopowe (np. wycięcie łąkotki, wycięcie rzepki);
  • oparzenia, septyczne zakażenie stawu.

Kiedy stosować szynę CPM stawu ramiennego:

  • endoprotezoplastyka stawu barkowego;
  • powtórna dyslokacja kości ramiennej;
  • uszkodzenie stożka rotatorów;
  • złamania w górnym odcinku kości ramiennej;
  • złamania łopatki;
  • akromioplastyka;
  • kapsulotomia;
  • artroliza;
  • synowektomia w reumatoidalnym zapaleniu stawów;
  • sztywność stawu ramiennego.

Zastosowanie szyny CPM stawu łokciowego:

  • złamania śródstawowe z otwartą redukcją i zespoleniem wewnętrznym;
  • przynasadowe złamania w okolicy stawu łokciowego z otwartą redukcją i zespoleniem wewnętrznym;
  • artroliza w pourazowej sztywności z ograniczonym zakresem ruchów w stawie łokciowym;
  • uwalnianie zrostów pozastawowych;
  • endoprotezoplastyka stawu łokciowego;
  • synowektomia stawu łokciowego;
  • artrotomia i drenaż w ostrym septycznym zakażeniu stawu łokciowego.

Szyna CPM dłoni i nadgarstka, kiedy:

  • tenoliza ścięgna zginacza i prostownika;
  • aponeurektomia w chorobie Dupuytrena;
  • otwarta redukcja i zespolenie wewnętrzne złamań śródstawowych paliczków, trzonów paliczków oraz złamań  przynasadowych i nasadowych paliczków;
  • artroliza stawów śródręczno-paliczkowych;
  • endoprotezoplastyka stawów śródręczno-paliczkowych, międzypaliczkowych bliższych oraz międzypaliczkowych dalszych;
  • sztywność reumatoidalna/neurologiczna lub pooparzeniowa;
  • kapsulotomia, artroliza i tenoliza w pourazowej sztywności stawów śródręczno-paliczkowych, międzypaliczkowych bliższych oraz międzypaliczkowych dalszych;
  • synowektomia (usunięciu zmienionej błony maziowej w obrębie stawu lub ścięgna);

Wskazania dla CPM stawu skokowego

  • bierna mobilizacja po zespoleniu wewnętrznym złamań;
  • mobilizacja stawów stopy po operacyjnym lub zachowawczym leczeniu zmian i uszkodzeń w obrębie następujących struktur:
  • stany po urazach ścięgna Achillesa,
  • więzadło poboczne boczne,
  • więzadło poboczne środkowe.
  • operacyjne wydłużanie ścięgna Achillesa w sztywności pourazowej;
  • stopa końsko-szpotawa.

Źródło: meden.com.pl