Znaną szeroko i często stosowaną formą wsparcia dla pracodawców, zatrudniających osoby niepełnosprawne, jest możliwość uzyskania dofinansowania do ich wynagrodzeń, zgodnie
z zasadami określonymi w art. 26a ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Obowiązujące przepisy prawa, przewidują jednak kilka innych form wsparcia, z których skorzystać mogą pracodawcy zatrudniający lub zamierzający zatrudniać osoby niepełnosprawne. W niniejszym artykule omówione zostaną cztery rodzaje pomocy, przeznaczonych dla pracodawców.
Pierwszą z nich jest możliwość przewidziana w przepisach rozporządzenia Ministra Pracy
i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 2014 roku w sprawie zwrotu dodatkowych kosztów związanych z zatrudnianiem pracowników niepełnosprawnych. Pracodawcy mogą ubiegać się
o pomoc przy adaptacji pomieszczeń zakładu pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych, adaptacji lub nabyciu urządzeń ułatwiających osobie niepełnosprawnej wykonywanie pracy czy też sfinansowania kosztów zakupu oprogramowania lub technologii wspomagających te osoby w procesie pracy. Warunkiem ubiegania się o otrzymanie wskazanej wyżej pomocy jest zobowiązanie do zatrudnienia osoby niepełnosprawnej przez okres co najmniej 36 miesięcy. Wniosek należy złożyć do starosty właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby niepełnosprawnej lub siedziby pracodawcy. Wysokość dofinansowania nie może przekroczyć dwudziestokrotności przeciętnego wynagrodzenia.
Inną formą wsparcia dla pracodawcy, przewidzianą przez przepisy prawa w zakresie zatrudnienia osoby niepełnosprawnej, jest możliwość ubiegania się o zwrot kosztów zatrudnienia pracownika pomagającego pracownikowi niepełnosprawnemu w pracy. Pracodawca może ubiegać się o zwrot takich kosztów w sytuacji, gdy pracownik niepełnosprawny wymaga pomocy w komunikowaniu się z otoczeniem lub
w czynnościach niemożliwych lub trudnych do samodzielnego wykonywania. Zwrot kosztów zatrudnienia pracownika pomagającego pracownikowi niepełnosprawnemu w pracy stanowi iloczyn kwoty najniższego wynagrodzenia i ilorazu liczby godzin w miesiącu przeznaczonych wyłącznie na pomoc pracownikowi niepełnosprawnemu i miesięcznej liczby godzin pracy pracownika niepełnosprawnego. W celu uzyskania zwrotu tak poniesionych kosztów, pracodawca musi złożyć wniosek do właściwego starosty lub prezydenta miasta na prawach powiatu. Co ważne, nie ma przeciwskazań, aby pracownikiem wspomagającym osobę niepełnosprawną w pracy była inna osoba niepełnosprawna.
Kolejną formą wsparcia, przewidzianą przez rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 marca 2011 roku w sprawie zwrotu kosztów wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej, jest możliwość uzyskania zwrotu kosztów przystosowania stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej, do wymagań właściwych ze względu na rodzaj i stopień niepełnosprawności. Warunkiem ubiegania się o takie dofinansowanie jest prowadzenie działalności przez pracodawcę przez co najmniej 12 miesięcy oraz zobowiązanie do zatrudnienia osoby niepełnosprawnej przez okres 36 miesięcy. Wniosek o dofinansowanie należy złożyć do starosty właściwego ze względu na miejsce zarejestrowania osoby niepełnosprawnej. Wniosek złożyć należy na formularzu Wn-W. Samo uzyskanie dofinansowania musi poprzedzić opinia PIP-u, z zakresie przystosowania stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej. Kwota, jaką pracodawca może otrzymać na tego typu pomoc to piętnastokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Czwartą formą wsparcia pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne, jest zwrot kosztów szkolenia pracownika niepełnosprawnego. Pracodawca może starać się
o dofinansowanie szkoleń, związanych z usługami świadczonymi przez osoby prowadzące szkolenia, usługi tłumacza migowego, tłumacza – przewodnika, lektora, podróży osoby prowadzącej szkolenia lub jego uczestników, zakwaterowania, wyżywienia, usług doradczych , wynajmu pomieszczeń etc. Wysokość takiej pomocy wynosi 70% tych kosztów, jednak nie więcej niż dwukrotność przeciętnego wynagrodzenia na jedną osobę niepełnosprawną. Wniosek, zgodnie z treścią rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 2014 roku w sprawie refundacji kosztów szkolenia pracowników niepełnosprawnych należy złożyć, podobnie jak w przypadkach wcześniejszych, do starosty właściwego ze względu na miejsce siedziby pracodawcy.
Wszystkie omówione formy pomocy dla pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne stanowią pomoc publiczną „de minimis”. Ustawodawca przewidział też dodatkowy obowiązek, w postaci konieczności przechowywania dokumentacji związanej z uzyskanym dofinansowaniem przez okres 10 lat od dnia przyznania takiej pomocy.
