Czy uraz rdzenia kręgowego musi oznaczać całkowite unieruchomienie, uzależnienie od osób trzecich oraz skazanie pacjenta na poruszanie się za pomocą wózka inwalidzkiego? Nie! Dzięki bardzo prężnie rozwijającej się medycynie, postępie ogólnoświatowej fizjoterapii oraz firmom produkującym rożnego rodzaju zaopatrzenie ortopedyczne, które prześcigają się w coraz to nowocześniejszych urządzeniach, urazy rdzenia kręgowego oraz inne choroby pochodzenia neurologicznego jak na przykład udar, nie muszą oznaczać ograniczenia aktywności i samodzielności pacjenta.

Jednym z takich urządzeń jest Egoszkielet EKSO GT™ produkowany przez amerykańską firmę EKSO BIONIC. Jest to przenośny bioniczny szkielet przeznaczony do użytku w celach rehabilitacji praktycznie każdego pacjenta z niedowładem kończyn dolnych. Pozwala na wykonywanie ruchów wstawania zsiadania na krześle oraz na wykonywanie chodu w sposób naturalny, z prawidłowym przenoszeniem obciążenia między kończynami. Egzoszkielet jest zasilany bateryjnie, ruchy są wykonywane za pomocą silników, co wspomaga utracone funkcje nerwowo-mięśniowe, dzięki czemu można np. umożliwić ludziom po porażeniu całkowitym, z minimalną sprawnością przedramion, wykonywanie ruchów wstawania i chodzenia; ponownie nauczyć pacjenta prawidłowych wzorców chodu; wspomagać odpowiednie stawianie stóp na ziemi.

Egzoszkielet EKSO GT™ to urządzenie do reedukacji chodu przeznaczone do użytku pod nadzorem terapeuty u pacjentów o różnym stopniu porażenia (połowiczne, całkowite), które jest wynikiem schorzeń neurologicznych lub urazów (np. udar, uszkodzenie rdzenia kręgowego, urazowe uszkodzenie mózgu). Egzoszkielet wspomaga chód u pacjentów, a praktycznie każdy użytkownik dopuszczony przez lekarza do treningów chodził już podczas pierwszej sesji. Egzoszkieletu mogą używać m.in. pacjenci z całkowitym uszkodzeniem rdzenia do wysokości C7 włącznie; częściowym uszkodzeniem rdzenia (na dowolnym poziomie), czy po incydencie udarowym.

Egzoszkielet jest nakładany na ubranie pacjenta, a samo dopasowanie urządzenia zajmuje mniej niż 5 minut. Urządzenie umożliwia prowadzenie funkcjonalnej rehabilitacji, chodu oraz ćwiczeń polegających na przenoszeniu obciążenia między stronami w niespotykany dotąd sposób dzięki wykorzystaniu następujących unikalnych funkcji:

• Specjalne oprogramowanie Step Generator pozwala na optymalny dobór parametrów treningu, tak aby pacjent zaczął jak najszybciej chodzić (podczas pierwszej sesji), a jednocześnie można były szybko przejść do ustalania optymalnych parametrów treningu (np. ustalenie wzorca chodu i ilości kroków na sesję);
• Różne tryby treningowe pozwalają na dopasowanie się urządzenia do postępów pacjenta;
• Specjalne narzędzie do kontrolowania poprawności i symetryczności wykonywania ruchów z punktu widzenia biomechaniki chodu.

Egzoszkielet EKSO GT™ umożliwia trening chodu za pomocą kilku różnych trybów:

• FirstStep™ - terapeuta inicjuje ruch za pomocą przycisku. Użytkownik przechodzi z ruchów wstawania i użytkowania chodzika do chodu o kulach nawet po pierwszej sesji;
• ActiveStep™ - użytkownik wyzwala kolejne ruchy za pomocą przycisków na chodziku lub kulach;
• ProStep™ - użytkownik wykonuje krok poprzez przesunięcie bioder w przód przy jednoczesnym ich skręceniu. EKSO GT™ rozpoznaje, że pacjent osiągnął optymalną pozycje i wykonuje krok;
• ProStep Plus™ - kroki są wyzwalane przez przenoszenie obciążenia przez pacjenta i inicjację ruchu kończyny w przód.

Tryb Variable Assist to innowacyjne i unikatowe w odniesieniu do podobnych urządzeń rozwiązanie techniczne, które pozwala pacjentom używać maksymalnej możliwej do uzyskania przez siebie siły do chodzenia. W zależności od celu treningu, terapeuta może ustalić konkretną wartość siły, z jaką EKSO GT™ ma wspomagać ruch pacjenta lub też pozwolić urządzeniu na automatyczne wykrywanie siły z jaką oddziałuje pacjent i dopasowywanie do tego siły z jaką wspomaga ruch w czasie rzeczywistym. Przykładowo terapeuta może ustawić większą siłę wspomagania, aby skoncentrować się na jakości chodu, lub mniejszą siłę wspomagania, aby skupić się na rozwijaniu ruchu inicjującego chód. Dostępne tryby pracy modułu Variable Assist to:

• Bilateral Max Assist – urządzenie używa maksymalnego poziomu wspomagania, od pacjenta nie wymaga się żadnego oddziaływania kończynami dolnymi na urządzenie, do inicjacji ruchu jest potrzebna umiejętność utrzymania równowagi i przenoszenia obciążenia między stronami;
• Adaptive Assist – pacjent wkłada w ruch tyle siły, ile potrafi, urządzenia automatycznie wykrywa i dodaje brakującą siłę, w efekcie czego chód pacjenta jest płynny. Terapeuta otrzymuje informację zwrotną sile, z którą urządzenie wspomaga pacjenta, aby był w stanie zrealizować krok w określonym czasie;
• Fixed Assist – każda z nóg EKSO GT™ pracuje z określonym poziomem wspomagania (0 – 100), dzięki czemu pacjent wykonuje kroki w określonych odcinkach czasu. Wartości poziomu wspomagania są ustalane na podstanie informacji uzyskanych podczas pracy w trybie Adaptive Assist, dzięki czemu terapeuta może śledzić wpływ różnych trybów treningu na progres procesu rehabilitacji.

Biofeedback.

• Egzoszkielet EKSO GT™ jest w stanie dostarczyć pacjentowi dźwiękową informację zwrotną. Pomaga on w przekazaniu pacjentowi informacji, czy prawidłowo wykonuje przenoszenie obciążenia podczas inicjowania kroku (w odniesieniu do poprawności ruchu wykonywanego w płaszczyźnie strzałkowej i czołowej). Tryb treningu wykorzystuje się do określenia właściwych zakresów ruchu przy przenoszeniu obciążenia, gdy przygotowuje się pacjenta do przejścia z pracy w trybie ActiveStep™ do ProStep™.

Źródła ilustracji pochodzą z witryny internetowej technomex.pl, na której można uzyskać więcej informacji na temat egzoszkieletu oraz możliwość zakupu gdyż firma technomex jest jedynym dystrybutorem owego sprzętu.