SPORT OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Piłkarski świat dźwięków

Wyobraźnia jest to zdolność do przywoływania i tworzenia w myślach wyobrażeń, które są źródłem przechowywanym w naszej pamięci poprzez zmysły, umiejscowione w prawej półkuli mózgu. Podczas snu i marzeń sennych powstają wyobrażenia odizolowane od wrażeń zmysłowych, które są często odtwarzane z wydarzeń mających miejsce w naszym życiu, głównie, którym towarzyszyły emocje.

 

„Wyobraźnia jest ważniejsza od wiedzy, ponieważ wiedza jest ograniczona…”

- Albert Einstein

Usiądź spokojnie, zamknij oczy i wyobraź sobie mecz piłki nożnej na stadionie przy pełnych trybunach oraz siebie na boisku. Biegniesz, przyjmujesz piłkę, dryblujesz, podajesz i strzelasz… jest gol! A teraz wyobraź sobie tą samą akcję, tylko że na oczach masz opaskę i nic nie widzisz. Strzelasz gola i … ?

Trudno sobie to wyobrazić dla osób, które na co dzień widzą, ale są również osoby, które nie tylko mogą sobie to wyobrazić, ale także to realizują, poprzez Blind Football, czyli piłka nożna dla osób niewidomych i niewidzących. Wzrok jest dominującym zmysłem, poprzez który wykonujemy większość rzeczy i jeżeli wydaje Ci się, że bez jego użycia nie jesteś w stanie nic zrobić to po prostu załóż opaskę na oczy i wyjdź na boisko.

Blind Sport jest odmianą futsalu dla drużyn pięcioosobowych, będąca sportem paraolimpijskim, w której występują charakterystyczne rzeczy, takie jak piłka, która jest wielkości tej do futsalu, mająca w środku umieszczony koszyczek z grzechotkami w celu wydawania dźwięków. Wymiary boiska 20 x 40 metrów, a zawodnicy muszą mieć zasłonięte oczy specjalnymi przepaskami. W blind football mogę grać również osoby słabowidzące, zdarza się również, że trenują osoby normalnie widzące, które podczas gry zakładają opaski, stając się niewidzącymi. Kolejną różnicą są zamontowane specjalne bandy wzdłuż linii autowych (wysokość 115 cm), od których podczas gry piłka może zostać odbita, aut następuje w momencie kiedy piłka opuści plac gry. Zawodnicy, nie posiadający piłki w promieniu 3 metrów od piłki, muszą używać słowa „voy”, brak komunikatu skutkuje faulem dla drużyny przeciwnej. Mecz trawa 50 minut, dwie połowy po 25 minut, podczas których ważne role pełnią podpowiadacze w roli bramkarzy, którzy są jedynymi osobami całkowicie widzącymi podczas gry, ich zadaniem jest korygowanie ustawienia defensywy. Strefą pomocy zarządza trener za bandą, natomiast strefą ofensywy trener zajmujący miejsce za bramką przeciwnika.

W futbolu dla osób niewidomych jedną z najważniejszych spraw, która z pewnością szokuje jest absolutna cisza podczas trwania meczu, nie z tego powodu, że brakuje kibiców, bo na igrzyskach paraolimpijskich w Rio z udziałem niektórych drużyn trybuny były zapełnione.  Nikt nie może przeszkadzać podczas, gdy piłka jest w grze, jej dźwięk jest kluczowy dla zawodników, dzięki któremu wiedzą, gdzie znajduje się w danej chwili. Gdy wpadnie bramka lub podczas przerwy w grze kibicie na trybunach żywiołowo wznawiają doping, ale tylko do momentu gwizdka sędziego rozpoczynającego dalszą grę. Rola trenerów i bramkarzy podczas trwania meczu jest kluczowa, tak samo jak słowa wydawane przez zawodników zbliżających się do piłki, które są wymawiane w języku hiszpańskim „voya”, oznaczające „idę”, czyli danie sygnału zawodnikom w pobliżu do zareagowania co zmniejsza ryzyko zderzeń. Wydawać by się mogło, że bramkarze mają łatwą sytuację, ponieważ jako jedyni widzą to co się dzieje na boisku i bez problemu są w stanie wybronić każdy strzał. Fakt, widzą, a nawet słyszą piłkę, która podąża w ich stronę, ale nie wiedzą jaki ma zamiar i pomysł na strzał zawodnik, a siła i precyzja uderzeń nie jest wcale mniejsza niż u profesjonalnych piłkarzy.

W Polsce piłka nożna dla niewidomych powstawała od 2008 roku, natomiast mocniej tę dyscyplinę zaczął rozkręcać Lubomir Prask, nauczyciel w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla osób niewidomych i słabo widzących we Wrocławiu, będący również trenerem drużny Blind Futbolu. W naszym kraju na chwilę obecną istnieją dwa ośrodki przeznaczone do rozgrywania meczów dla osób z opaskami na oczach. Zlokalizowane są we Wrocławiu oraz w Krakowie. W 2015 roku kadra Polski pod wodzą trenera Praska zakwalifikowała się na mistrzostwa Europy w Anglii, wygrywając mecz i tym samym zdobywając cenne doświadczenie, a także rozgłos dzięki któremu coraz głośniej w Polsce mówiono o piłce dla niewidomych. Warte zanotowania jest również, że dzięki Ministerstwu Sportu i UEFA, drużyna Lubomira Praska mogła wystąpić w meczu pokazowym przed ćwierćfinałowym meczem Niemiec z Grecją na Mistrzostwach Europy w 2012 roku.

Możliwość wystąpienia w meczu Blind Futbolu dla wielu zawodników jest to przygoda pełna emocji na całe życia. Praktycznie niczym nie różni się od tych meczów, które na codzień oglądamy przed telewizorami. We wszystkich przypadkach chodzi o jedno - cieszyć się z każdej minuty spędzonej na boisku, zdobywać bramki, które dają radość kibicom, a przede wszystkim tym, którzy spełniają swoje marzenia na zielonej trawie. W świecie piłkarskim osób niewidomych, korzystają ludzie, którzy stracili wzrok w wyniku wypadku, inni od urodzenia nie widzą i właśnie dla takich osób, zagrać mecz nie mając wyobrażenia o tym jak faktycznie wygląda prawdziwe widowisko piłkarskie jest czymś niesamowitym. Dzięki takim inicjatywom, organizacją daje się szanse wszystkich tym, którzy chcą wyjść z szarej rzeczywistości dnia codziennego, móc spełniać marzenia, nadawać sens swojemu życiu, a wszystko to realizować poprzez piłkę nożną, wychodząc na boisko z radością zagrania w koszulce reprezentacji Polski z orłem na piersi. Czy w świece sportu są bariery? Są, ale tylko z nazwy, ponieważ na przykładzie Blind Futbolu możemy dostrzec piękno, które dla niektórych ciężko zauważyć na pierwszy rzut oka.  Należy pamiętać jak ważna jest wyobraźnia w szczególności dla osób niepełnosprawnych, która tak na prawdę nie ma ograniczeń.